شيراز

باغ چهل تن يا بقعه چهل تنان، در مسافتي كوتاه از شمال حافظيه وجنب باغ جهان نما،همراه با  محوطه اي مشجر و با صفا است كه داراي چهل سنگ  مزار هم اندازه مي باشد. قدمت اين باغ به دوره زنديه برميگردد. در اين بقعه چهل قبر كوچك در دو رديف در كنار هم جاي گرفته اند. اين چهل قبر مربوط به چهل نفر درويش است كه در هتل آپارتمان جهان نماي شيراز زمان هاي گذشته در اين مكان كه به صورت باغي مصفا بوده زندگي مي كرده و مشغول عبادت بوده اند و چون هركدام وفات مي يافته ديگران او را دفن كرده تا بدين ترتيب كه هر 40 نفر به تدريج دار فاني را وداع مي گويند و قبورشان در كنار هم در ضلع شرقي حياط در كنار ديوار قرار گرفته است.ا ين سنگ ها فاقد نوشته هستند و در بين دو رديف آنها باغچه كوچكي است كه در آن گلكاري شده است. در سال 1257 ه.ق به دستور معتمدالدوله فرهاد ميرزا قاجار، حاكم وقت فارس چهل سنگ قبر موجود به يك اندازه بريده شده و  هتل ونوس چابهار بدون هيچگونه نوشته اي بر روي مزارها به موازات هم گذاشته شد. در آرامگاه چهل تنان علاوه بر چهل قبر گمنام،دو عارف و اديب شيراز به نامهاي شيخ ابواسحق معروف به شيخ اطعمه(متوفي 830 ه.ق) شاعر، و حشمت (1369 ه.ق مساوي با 1330 ه.ش)  به خاك سپرده شده اند.

شهر شيراز، مركز استان فارس هتل تالار شيراز به طول 40 كيلومتر و عرضي متفاوت بين 15 تا 30 كيلومتر با مساحت 1268 كيلومتر مربع به شكل مستطيل در جنوب غربي ايران قرار دارد. مختصات جغرافيايي شيراز عبارتست هتل ناي ذي ني ريز از 33 درجه و دقيقه طول شرقي و 36 درجه و 29 دقيقه عرض شمالي. ارتفاع از سطح دريا بيش از 1500 متر مي باشد  و در هتل تالار شيراز منطقه كوهستاني زاگرس واقع شده است. جمعيت شيراز در سال ۱۳۹۰ خورشيدي بالغ هتل ناي ذي ني ريز بر ۱،۴۶۰،۶۶۵ نفر بوده كه اين رقم با احتساب جمعيت ساكن در حومه  شهر به ۱٬۷۰۰٬۶۸۷ نفر مي‌ رسد. اطراف شيراز را رشته كوههاي نسبتاً مرتفعي به شكل حصاري استوار ، احاطه كرده اند كه از لحاظ سوق الجيشي و حفظ شهر اهميت ويژه اي دارند هتل تالار شيراز. اين شهر از سمت غرب به كوه كوه دراك، از سمت شمال به كوه‌هاي بمو، سبزپوشان، هتل ناي ذي ني ريز چهل‌مقام و باباكوهي (از رشته كوه‌هاي زاگرس) محدود شده‌ است.

تاريخ ساخت و بنيانگذار اوليه هتل اطلس شيراز باغ ارم شيراز، بهدرستي مشخص نيست؛ ولي توصيفهايي از آن در سفرنامه هاي متعلق به قرن دهم و يازدهم هجري آمدهاست.اين باغ در روزگار سلجوقيان و آل اينجو پا برجا بوده است. در زمان زنديه هم كريمخان زند هتل اطلس شيراز در سازندگي و بهسازي اين باغ كوشيد. در زمان قاجاريه اين باغ به مدت ۷۵ سال به دست سران ايل قشقايي افتاد. در اين زمان عمارتي در اين باغ ساخته شد. اما در زمان سلطنت ناصر الدين شاه قاجار عمارتي ديگر توسط حسين علي خان نصير الملك پي ريزي شد كه با مرگ وي خواهر زاده او ابولقاسم خان نصير الملك امور باغ ارم را به دست گرفت و عمارت نيمه كاره را تكميل كرد. اين عمارت تا كنون پابرجاست.[۱] اين باغ تنوع گياهي بسيار بالايي دارد و گياهان بسياري از اقصا نقاط جهان در اين باغ كاشته شده است؛ به شكلي كه باغ در قالب يك نمايشگاه از انواع گلها و گياهان درآمدهاست. در حال حاضر اين باغ در اختيار دانشگاه هتل پارك شيراز شيراز است؛ باغ گياهشناسي آن در اختيار دانشكده كشاورزي و ساختمان باغ در اختيار دانشكده حقوق قرار دارد. در تاريخ ۶ تيرماه ۱۳۹۰ در سيوپنجمين اجلاس كميته ميراث جهاني يونسكو باغ ارم شيراز به همراه هشت باغ هتل پارك شيراز ديگر ايراني در فهرست ميراث جهاني ثبت گرديد.

حافظيه (آرامگاه حافظ) نام مجموعه آرامگاهي موجود در هتل آريو برزن شيراز شمال شهر شيراز و در جنوب دروازه قرآن است. اين مجموعه بهدليل جايدادن آرامگاه حافظ شيرازي در خود به اين نام مشهور شدهاست. مساحت حافظيه ۲ هكتار بوده و از ۲ صحن شمالي هتل آريو برزن شيراز و جنوبي تشكيل يافته كه اين صحنها توسط تالاري از يكديگر جدا شدهاند. اين مجموعه ۴ درب ورودي-خروجي دارد كه درب اصلي در سمت جنوب آن، دو درب در سمت غرب آن و يك درب در سمت شمالشرق آن قرار هتل جهانگردي شيراز گرفتهاست. تالار حافظيه كه از آثار دوره زنديان است، ۵۶ متر طول و ۸ متر عرض داشته و از ۲۰ ستون سنگي، هركدام به ارتفاع ۵ متر تشكيل شدهاست. اين تالار پيشتر شامل ۴ ستون و ۴ اتاق بوده كه بعدها اتاقها از محدوده آن حذف هتل جهانگردي شيراز گرديدهاست. در سمت شرق و غرب تالار ۲ اتاق -يكي متعلق به سازمان ميراث فرهنگي و ديگري مربوط به دفتر آرامگاه- وجود دارد. شيوه معماري اين تالار مربوط به دورههاي هخامنشيان و زنديان است.

بازار وكيل شهر شيراز يكي از مشهورترين بازارهاي سنتي و تاريخي ايران است. هتل پارك سعدي شيراز اين بازار كه به فرمان كريم خان زند (۱۱۷۲ - ۱۱۹۳ ه. ق) ساخته شده، اكنون در مركز شهر شيراز (شرق ميدان شهدا) قرار گرفتهاست. (مسجد و حمام تاريخي وكيل نيز در كنار اين بازار قرار دارند) بازار طويل خوش طرحي كه از بهترين آثار كريم خان زند است و هنوز تقريبا سالم هتل خليج فارس بندر عباس و پابرجاي در شيراز باقيمانده، بنام «بازار وكيل» مشهور است و تصور ميرود شهريار زند پس از ملاحظه بازار قديمي لار (از آثار زمان شاه عباس كبير) طرح آنرا در شيراز ريختهاست. تمام كارهاي بازرگاني، خريد و فروش كالاهاي داخلي و خارجي و مبادلات پاياپاي، صدور يا دريافت حوالجات و صرافيها همگي در حجرههاي اين بازار انجام ميگرفته هتل خليج فارس بندر عباس و در واقع بازار وكيل مانند قلب واقعي شيراز بوده و تمام امور بازرگاني در آنجا به جريان ميافتادهاست. بازار وكيل تشكيلاتي داشته كه بازرگانان ميتوانستند با اطمينان كامل كالاهاي خود را در آن به امانت بسپارند و در موقع لازم از آن استفاده نمايند. اين بازار از نزديكي دروازه اصفهان تا مدخل بازارهاي قديم امتداد دارد  هتل پارك سعدي شيراز و مشتمل هتل خليج فارس بندر عباس بر حجرههايي با سكوي پهن در طرفين و ۷۴ دهانه طاقهاي بلند و خوش تناسب بودهاست و چهار سوق بلندي در ميان آن قرار داشته كه بازارهاي فرعي و غربي و شرقي آنرا قطع هتل پارك سعدي شيراز مينمودهاست.

مسجد جامع عتيق شيراز،كهن­ترين و نخستين مسجد شيراز است كه به آن مسجد جمعه، مسجد الاقصي، مسجد آدينه و مسجد جامع هم هتل آپارتمان شمس شيراز مي­گويند.اين مسجد يكي از عجيبترين مساجد است . كه بناي زيرين آنرا متعلق به قبل از اسلام مي دانند. اين مسجد در شرق حرم شاهچراغ قرار گرفته و از داخل حياط شاهچراغ و از طريق بازار هتل آپارتمان شمس شيراز نوساز، راهي به آن وجود دارد. هتل رويال شيراز گفته ميشود اين مسجد در دوره بيست ساله سلطنت عمر و ليث صفاري در سال ۲۸۱هـ .ق ساخته شده است. در طي هزار سال اخير اين مسجد چندين بار، از هتل آپارتمان شمس شيراز جمله در زمان هتل رويال شيراز اتابكان، در زمان سلطان ابراهيم ميرزا پسر شاهرخ گوركاني، در دوره صفويه و در سال ۱۳۱۵ توسط عده­اي از مردم و با همكاري اداره باستانشناسي تعمير و بازسازي شده است. مسجد جامع عتيق هم اكنون به عنوان هتل رويال شيراز مسجدي تاريخي و آباد مطرح است.

باغ نارنجستان قوام كه به باغ قوام مشهور است، بين سالهاي ۱۲۵۷ تا ۱۲۶۷ هجري شمسي، مقارن با حكومت ناصرالدين شاه قاجار و هتل جام جم شيراز بدستور علي محمد خان(قوام الملك دوم) و پسرش محمد رضا خان(قوام الملك سوم) در شيراز ساخته و تكميل شدهاست. ساختمان نارنجستان در زميني بمساحت ۳۵۰۰ متر مربع و با زيربناي ۹۴۰ متر مربع در دو جبهه جنوبي و شمالي توسط هنرمندان شيرازي ساخته شدهاست. سردر ورودي در ضلع جنوبي قرار داشته و به يك هشتي باز ميگردد و از طريق هتل ستارگان شيراز دو راهرو قرينه به حياط راه ميابد. بناي ضلع جنوبي شامل دو ايوان ستوندار و اتاقهايي است كه محل استقرار خدمه بودهاست. ساختمان ضلع شمال داراي يك طبقه زيرزمين و دو طبقه روي آن بوده كه شامل تالار آيينه با ستونهاي يكپارچه مرمري، تالار شاه نشين و اتاقهايي است كه محل تشريفات اداري و پذيرش هتل جام جم شيراز مهمانان بودهاست. اين عمارت از نظر هنرهايي از قبيلآيينه كاري، شيشه كاري، نقش پردازي، منبت كاري، سنگ تراشي، گچ كاري و مقرنس كاري بكار رفته در آن از زيباترين بناهاي اين دوره در شيراز است.بناي نارنجستان در سال ۱۳۴۵ خورشيدي به دانشگاه شيراز اهدا گرديد و بين سالهاي ۱۳۴۸ تا ۱۳۵۸ خورشيدي مورد استفاده هتل ستارگان شيراز موسسه آسيايي، تحت سرپرستي پروفسور آرتور اپهام پوپ، ايران شناس معروف بودهاست.در سالهاي اخير  هتل جام جم شيراز زيرزمين ضلع شمالي تعميرات اساسي گرديده و به عنوان موزه مورد استفاده قرار گرفته هتل ستارگان شيراز كه در آن اشياي فرهنگي اهدايي پروفسور پوپ نگهداري ميشود.

باغ نظر ، باغ موزه،باغ شاهزاده ،عمارت  هتل كريم خان شيراز كلاهفرنگي، آرامگاه هتل ساسان شيراز وكيل، عمارت چهارفصل يا باغ حكومتي نام يكي از ابنيه تاريخي دوره زنديه در شيراز است. اين بنا يك عمارت هشتضلعي است كه كريم خان زند در ميان باغ نظر شيراز ساخت كه در آن روزگار اين عمارت باشكوه محل پذيرايي از مهمانان، سفيران خارجي و انجام مراسم رسمي و اعياد گوناگون بودهاست. نماي بيروني عمارت كلاه فرنگي بصورت هشت ضلعي است با تزيينات كاشينگارههاي گل و مرغ و در بالاي عمارت با اسپرها و لچكيهاي كاشيكاري شده بنا را مزين كردهاند. اين نگارهها بصورت قرينه در چهار ضلع منظره شكارگاه و روايت هتل ساسان شيراز بتخت نشستن سليمان را نشان ميدهند. چهار آبنما در چهار سوي هتل كريم خان شيراز ساختمان قرار داشته كه آبنماي شمالي در مسير خيابان زند قرار داشته و تخريب شدهاست. فضاهاي دروني شامل يك بخش مركزي و چهار شاهنشين جانبي است. يك آبنماي يكپارچه از سنگ مرمر در كف بخش مركزي  طراوت فضاي داخل را موجب گرديدهاست.

خواجه شمس الدين محمد شيرازي عارف وغزلسراي بزرگ كه به او لقب لسان الغيب داده اند درسال726 هجري قمري درشيرازمتولد شد هتل چمران شيراز ودرسال791 يا 792 هجر قمري درهمين شهردرگذشت .درسال856 يعني 64 سال پس از درگذشت حافظ گنبدي برتربت وي افراشته شد درجلوي آن حوض بزرگي قرارداشت كه ازآب ركني پرمي گشت درسال1189 هجري قمري كريم خان زند برمقبره حافظ عمارتي زيبا بنا كرد كه مشتمل بر تالاري باچهارستون سنگي يكپارچه وبلندوباغي بزرگ درجلوي آن بود وبرتربت حافظ سنگي مرمرين نهاده شد كه هنوز موجوداست وهشت بيت از يك غزل حافظ روي سنگهاي يكپارچه آن حك شده بعداز بناي كريم خان برمقبره حافظ درطول يكصد سال ساخت وسازها وتعميرات متعددي به وسيله اشخاص خير خواه انجام گرفت تا آنكه درسال 1315 به كوشش شادروان علي اصغر حكمت بناي هتل بزرگ شيراز كنوني بابهره گيري ازعناصرمعماري روزگار كريم خان زند هتل چمران شيراز ويادمان ها يحافظيه توسط آندره گوار فرانسوي طراحي وبه اجرادرآمد .سطح داخلي سقف مقبره جديد كه روي هشت ستون سنگي قراردارد با كاشيكاري معلق  رنگين پوشيده شده است .نماي خارجي سقف آرامگاه داراي ترك هاي متعدد وچون كلاه قلندران هتل بزرگ شيراز ودرويشان است .پوشش مسي اين سطح به مرور زمان اكسيده ورنگ زنگاري زيبايي يافته است.

درياچه برم فيروز در ارتفاع سه هزار و سيصد و پنجاه متري ارتفاعات برم فيروز واقع شده و در فاصله 19 كيلومتري شمال اردكان فارس قرار دارد. برم در لغت به معني محل جمع شدن آب ميباشد. درياچه برم فيروز در كوهي به همين نام واقع شده است. بلندترين نقطه اين كوه كه قله ريزبلند نام دارد ۳۷۲۰ متر از سطح دريا ارتفاع دارد و بنابراين دومين قله مرتفع استان فارس و اولين قله مرتفع شهرستان سپيدان محسوب مي شود. در واقع در كنار اين درياچه دو كوه بلند قرار دارد كه نام كوه بلندتر، كوه ريز بلند (riz boland) است كه نزد كوهنوردان به قله برم فيروز مشهور شده و دقيقا در شمال درياچه قرار گرفته است. كوه ديگر كوه قلاگرد (ghalagerd) است با ارتفاع حدود 3650 متر كه بصورت يك كوه جدا قرار گرفته و كمي از درياچه فاصله دارد. اين درياچه در فصول گرم سال و با آب شدن برفها تشكيل مي شود. اين منظره هتل ارگ شيراز زيبا در فصل زمستان به دليــــل وجود برف بسيار، كاملا نامشخص و يخ زده مي باشد. در بهار و تابستان در مجاورت اين درياچه مي توان سبزه زاري زيبا را كنار سپيدي برف مشاهده نمود. درياچه اي پر آب در يك طرف، برف زيبايي كه نيمي از دور درياچه را سفيد كرده است و در كنار نيمي ديگر از درياچه گل و سبزه وجوي هاي كوچك كه از درياچه منشا گرفته اند و همچنين كوه هاي اطراف پوشيده از برف، منظره هاي زيبايي را بوجود مي آورند. درياچه برم فيروز يكي از نقاط ديدني استان فارس است كه ديدن آن براي كساني كه توانائي يك كوه پيمائي نيمه سبك و 1 ساعته را دارند خالي از لطف نيست و اين مشكل را به خاطر افزايش سريع ارتفاع و شيب بسيار زياد آن بايستي متحمل شد. كوه برم فيروز به دليل بارش سالانه قابل توجه (حدود ۱۰۰۰ ميلي متر) كه اغلب به صورت برف دريافت مي كند، منبع طبيعي آب تعدادي از چشمه هاي شهرستان سپيدان است. براي مثال مي توان به چشمه پرآب و معروف شش پير اشاره كرد كه مطالعات دانشگاه شيراز نشان مي دهد، يكي از منابع اصلي اين چشمه كوه برم فيروز است. در طول زمستان منطقه و درياچه بدليل سرماي زياد پوشيده هتل هما شيراز از برف است. براي ديدن آن اواخر ارديبهشت تا اواخر خرداد پيشنهاد ميشود تا زيبائي هاي طبيعت را بتوان بيشتر نظاره گر بود. علاقمندان مي بايست توانايي لازم در حد يكساعت كوهپيمايي نيمه سبك را داشته باشند تا بتوانند از زيباييهاي طبيعت برم فيروز لذت كافي را ببرند.